Sıfır Atık
Sıfır Atık Nedir?
Teknolojik yenilikler ile birlikte artan nüfus ve şehirleşme, tüketim alışkanlıklarını da dönüştürerek daha çok atığın oluşmasına neden olabilmektedir. Bu durum, başta doğal kaynakların tükenmesi ve iklim değişikliği gibi sonuçları olmasıyla beraber, tüm ekosistem için bir risk oluşturan hava, su ve toprak kirliliğine neden olmaktadır.
Sürdürülebilir kalkınma amaçları çerçevesinde atıkları kontrol altına almak, gelecek nesillere yaşanabilir bir Türkiye ve Dünya bırakmak için sıfır atık süreçlerinin tüm paydaşların dahil olduğu bütünleşik bir yaklaşımla sürdürülmesi kritik önem taşımaktadır.
Sıfır Atık, döngüselliğe dayalı bir kaynak ve atık yönetimi yaklaşımıdır. Sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıklarını teşvik eden ve kaynakların verimli kullanılmasını destekleyen Sıfır Atık yaklaşımı, israftan kaçınmayı, atığın önlenmesini, azaltılmasını, yeniden kullanılmasını ve geri dönüştürülmesini amaçlar. Böylece çevresel, toplumsal ve ekonomik sürdürülebilirlik bağlamında bir itici güç olarak katkıda bulunur.
Sıfır Atık prensipleri genellikle "5R" prensibi etrafında şekillenir:
Azaltım (Reduction)
Atık üretimini en aza indirme çabalarıyla tüketimin azaltılmasıdır.
Yeniden Kullanım (Reuse)
Atıkların başka bir amaçla tekrar kullanılması veya başka bir ürün olarak kullanılmasıdır.
Geri Dönüşüm (Recycle)
Atıkların geri dönüşümüyle yeni ürünlerin üretilmesidir.
Geri Kazanım (Recover)
Atıkların enerji üretimi veya başka bir şekilde kullanılmasıdır.
Kompostlama (Rot)
Geri dönüştürülemeyen atıkların doğaya zarar vermeden güvenli bir şekilde ortadan kaldırılmasıdır.
Doğal kaynakların korunmasına, enerji tasarrufuna ve çevresel sürdürülebilirliğe çözümler sunan Sıfır Atık yaklaşımı, hem bireylerin günlük hayatlarında hem de kurumların operasyonel süreçlerinde uygulanabilmektedir.
Sıfır Atık Belgesi Nedir?
Bir kuruluşun sıfır atık hedeflerine ulaşmak için yürüttüğü çalışmaları belgeleyen resmi bir tescil dokümandır. Bu belge, kuruluşun atık yönetimi stratejilerinin, sıfır atık hedeflerine ulaşma taahhütlerinin, geri dönüşüm ve değerlendirme süreçlerinin onaylandığını ifade eder.
Sıfır Atık Belgesi almak için, belirlenen sıfır atık hedeflerine ulaşmak üzere atık yönetiminde geliştirilen politika ve faaliyetler belgelenmelidir. Resmi denetim ve değerlendirmeler sonucu belge alımı gerçekleşir.
Sıfır Atık Belgesi, ilgili kamu kuruluşları ve çevre ajansları tarafından verilen resmi bir onaydır. Belge, atık yönetimi konusunda şeffaflık ve hesap verebilirlik sağlamakla beraber, işletmelerin sürdürülebilirlik hedeflerine uygun olarak çevresel etkilerini azaltma çabalarını belgeleyerek toplumsal ve çevresel sorumluluklarını yerine getirmelerine yardımcı olur.
Bu belgenin alınması, ilgili kuruluşun çevresel performansını ölçülebilir ve izlenebilir hale getirerek çevresel sürdürülebilirlik alanındaki çabalarını tüm paydaşlarına şeffaf şekilde iletebilme olanağı sunar.